در ﻗﺎﻧﻮن ﻣﺎﻟﯿﺎت ﻫﺎی ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺗﺸﻮﯾﻖ ﻫﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﺮﻏﯿﺐ ﻣؤدﯾﺎن ﺑﻪ ارائه اﻇﻬﺎرﻧﺎﻣﻪ در ﻣﻮﻋﺪ ﻣﻘﺮر و ﭘﺮداﺧﺖ ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻊ ﻣﺎﻟﯿﺎت در ﻗﺎﻟﺐ ﺟﺎﯾﺰه ﺧﻮش ﺣﺴﺎﺑﯽ، ﺑﺨﺸﻮدﮔﯽ ﺑﺨﺸﯽ از ﺟﺮائم ﻣﺎﻟﯿﺎﺗﯽ و ﺑﻬﺮه ﻣﻨﺪی از ﻣﻌﺎﻓﯿﺖ ﭘﺎﯾﻪ ﻣﺎﻟﯿﺎﺗﯽ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺟﺮائمی ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی از ﻋﺪم ارائه اﻇﻬﺎرﻧﺎﻣﻪ، ﮐﺘﻤﺎن درآﻣﺪ، اﺟﺘﻨﺎب از ﭘﺮداﺧﺖ ﻣﺎﻟﯿﺎت، دﯾﺮﮐﺮد و ﯾﺎ ﻓﺮار ﻣﺎﻟﯿﺎﺗﯽ ﭘﯿﺶ ﺑﯿﻨﯽ ﺷﺪه می باشد.
بخشودگی جرائم مالیاتی قابل بخشش موضوع قانون مالیات‌های مستقیم و قانون مالیات ارزش‌افزوده در هر منبع برای هر سال یا دوره، حسب مورد در سال ۱۳۹۹ در صورت پرداخت مانده بدهی خواهد بود. بر این اساس، بخشودگی جرائم موضوع این دستورالعمل برای هر دوره یا سال در هر منبع، حسب مورد حداکثر تا مبلغ ۵۰ میلیارد ریال است.
در صورت پرداخت مانده بدهی طبق برگ قطعی ابلاغ شده تا پایان دی سال ۱۳۹۸ حداکثر تا ۳۱ خرداد ۹۸ برای واحدهای تولیدی ۹۰ درصد و برای سایر مؤدیان میزان بخشودگی ۸۰ درصد خواهد بود. در صورت پرداخت مانده بدهی طبق برگ قطعی ابلاغ شده از اول بهمن ۹۸ تا ۳۱ خرداد ۹۹ حداکثر تا پایان تیر سال جاری، میزان بخشودگی به میزان ۱۰۰ درصد خواهد بود.
در صورتی که مؤدیان مالیاتی، مشمول خسارت تأخیر موضوع ماده (۲۲۲) قانون مالیات‌های مستقیم و تبصره به ماده (۱۷) قانون مالیات ارزش افزوده باشند، ابتدا باید مبالغ مذکور از جرائم مالیاتی کسر و سپس نسبت به بخشودگی جرائم اقدام شود.
درباره جرائم مالیاتی
ماده ۱۹۲ قانون مالیات های مستقیم
در باب چهارم و فصل هفتم قانون مالیات های مستقیم، درباره تشویقات و جرایم مالیاتی، اطلاعاتی در اختیار مؤدیان محترم قرار گرفته است. طبق مفاد این قانون، مؤدی مالیاتی (حقیقی یا حقوقی)، مکلف به ارسال اظهارنامه مالیاتی است.
همان طور که می دانید، ارسال اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی یا حقوقی مشمول قانون مالیات های مستقیم، چند سالی است که به صورت اینترنتی و از طریق سامانه tax.gov.ir انجام می شود. لذا، کلیه مؤدیان مالیاتی بایستی در زمان مقرر، نسبت به ارسال اظهارنامه مالیاتی الکترونیکی بر اساس ماده ۱۹۲ قانون، اقدام کنند.
در واقع، پرداخت مالیات، مکلف به تسلیم اظهارنامه مالیاتی است. اگر مؤدی به هر دلیلی، در موعد مقرر، اظهارنامه مالیاتی را تسلیم نکند و کد رهگیری دریافت نکند، مشمول جریمه غیر قابل بخشودگی معادل ۳۰ درصد مالیات متعلق خواهد شد. این جریمه، برای اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل بوده و جریمه غیر قابل بخشودگی برای مؤدیان حقیقی، معادل ۱۰ درصد مالیات متعلق می باشد.
ماده 190 علی الحساب پرداختی بابت مالیات
عملکرد هر سال مالی قبل سررسید مقرر این قانون برای پرداخت مالیات عملکرد موجب تعلق جایزهای معادل یک درصد (1%) مبلغ پرداختی ازای هر ماه تا سررسید مقرر خواهد بود که مالیات متعلق همان عملکرد کسر خواهد شد و پرداخت مالیات پس از آن موعد موجب تعلق جریمه های معادل دو و نیم درصد (5/2%) مالیات ازای هر ماه خواهد بود.
مبداء احتساب جریمه مورد مؤدیانی که مکلف تسلیم اظهارنامه مالیاتی هستند نسبت مبلغ مندرج اظهارنامه تاریخ انقضای مهلت تسلیم آن و نسبت ما الاختلاف تاریخ مطالبه و مورد مؤدیانی که تسلیم اظهارنامه خودداری کرده و یا اصولاً مکلف تسلیم اظهارنامه نیستند، تاریخ انقضای مهلت تسلیم اظهارنامه یا سررسید پرداخت مالیات حسب مورد می باشد.
تبصره 1– مؤدیانی که تکالیف قانونی خود راجع به تسلیم موقع اظهارنامه یا ترازنامه و حساب سود و زیان و پرداخت یا ترتیب دادن پرداخت مالیات طبق اظهارنامه یا ترازنامه و حساب سود و زیان و حسب مورد ارائه موقع دفاتر و اسناد و مدارک خود اقدام نموده اند موارد مذکور ماده (239) این قانون، هر گاه برگ تشخیص مالیاتی صادره را قبول یا با اداره امور مالیاتی توافق نماید و نسبت پرداخت مالیات متعلقه یا ترتیب دادن پرداخت آن اقدام کنند هشتاد درصد (80%) جرایم مقرر این قانون معاف خواهند بود.
همچنین، در صورتی که این گونه مؤدیان ظرف یک ماه تاریخ ابلاغ برگ قطعی مالیات نسبت پرداخت یا ترتیب دادن پرداخت آن اقدام نمایند چهل درصد (40%) جرایم متعلقه مقرر این قانون معاف خواهند بود.
تبصره 2- چنانچه فاصله تاریخ وصول اعتراض مؤدی نسبت برگ تشخیص مالیات تا تاریخ قطعی شدن مالیات یک سال تجاوز نماید، جریمه دو و نیم درصد (5/2%) ماه موضوع این ماده نسبت مدت زمان بیش یک سال تجاوز نماید، جریمه دو و نیم درصد (5/2%) ماه موضوع این ماده نسبت مدت زمان بیش یک سال مذکور تا تاریخ ابلاغ برگ قطعی مالیات قابل مطالبه مؤدی نخواهد بود.
سازمان امور مالیاتی کشور مکلف است ترتیباتی اتخاذ نماید که رسیدگی و قطعیت یافتن مالیات مؤدیان حداکثر تا یک سال پس تاریخ تسلیم اعتراض آنان صورت پذیرد.
به موجب ماده ۱۹۷ قانون مالیات های مستقیم
نسبت به اشخاصی که به شرح مقررات این قانون مکلف به ارائه صورت یا فهرست یا قرارداد یا مشخصات راجع به مؤدی می باشند، در صورتی که از ارائه آنها در موعد مقرر خودداری و یا بر خلاف واقع ارائه نمایند، جریمه متعلق در مورد حقوق عبارت خواهد بود از ۲ % حقوق پرداختی و در خصوص پیمان کاری ۱ % کل مبلغ قرارداد و در هر حال با مؤدی متضامناً مسئول جبران زیان وارده به دولت خواهند بود.
تشویقات مالیاتی
مشوق‌های مالیاتی برای افراد خوش حساب اعمال می‌شود که طبق قانون 189 مالیات بر درآمد، اشخاص حقوقی و حقیقی که در طی سه سال، اظهارنامه مالیاتی را در موعد مقرر پرداخت کرده باشند؛ معادل 5 درصد اصل مالیات سه سال را به عنوان جایزه خوش حسابی دریافت می‌کنند. این امر برای تشویق افراد به پرداخت به موقع مالیات در نظر گرفته شده است. ذکر این نکته حائز اهمیت است که پرداخت مالیات برای جایزه در نظر گرفته شده، معاف از مالیات است.
کسانی که بتوانند طی سه سال متوالی به صورت منظم و سر موعد مخصوص، مالیات خود را تسلیم اداره مالیات کنند و به عنوان شخص خوش حساب تشخیص داده شوند می‌توانند از تخفیف مالیاتی استفاده کنند.
تشویقات مالیاتی شامل چه مواردی است ؟
طبق قانون مالیات‌های مستقیم مشوق‌های مالیاتی به منظور ترغیب کردن فرد به ارائه به موقع و پرداخت مالیات است. به صورت معمول برای تشویق‌های مالیاتی جایزه‌های مختلفی نظیر خوش حسابی، بخشودگی از جرائم مالیاتی مختلف و استفاده از معافیت پایه مالیاتی در نظر گرفته می‌شود. تمامی موارد به عنوان مشوق فرد، شناخته شده تا بتواند با انگیزه بیشتر مالیات خود را در موعد مقرر واریز نماید.